Wie zijn wij?

Ik stel me graag even voor

Eerst wat officieels:

• Ik ben geregistreerd als arts in het BIG register onder nummer 19021594801.
• Mijn bedrijf heeft een KvK registratie onder nummer 50967606.
• Ook sta ik in het Register Artsen Musculoskeletale Geneeskunde (RAMG) onder nummer 058.

Als geboren Groninger ben ik opgegroeid in Haarlem en Arnhem. Ik keerde terug naar Groningen voor mijn artsenopleiding. In de eerste artsen-jaren vervulde ik diverse functies: arts op een ambulance, in een asielzoekerscentrum, bij een stichting met voorzieningen voor mensen met een verstandelijke beperking, als huisarts (in Hoogezand!). Mede door die laatste ervaringen kreeg ik belangstelling voor klachten van het bewegingsapparaat. Wat volgde waren diverse opleidingen tot op de dag van vandaag in wat nu heet musculoskeletale geneeskunde.

In 1989 opende ik mijn praktijk op de locatie van Leeuwenhoekstraat 25 te Groningen. De goede bereikbaarheid met het openbaar vervoer en de rustige wijk op loopafstand van het hoofdstation spraken mij aan. De praktijkruimte is precies op maat en ik hoop hem nog lang te kunnen gebruiken. De varen die ik bij de opening kreeg staat er nog steeds en is inmiddels vermaard om haar (of is het zijn?) grootte.

Het vak musculoskeletale geneeskunde beoefen ik met veel plezier. Het feitelijke onderwerp, het bewegingsapparaat, kent veel aspecten en er zijn veel verschillende visies op het ontstaan en behandelen van klachten. We hebben in Nederland hiervoor diverse standaarden en richtlijnen ontwikkeld gebaseerd op wetenschappelijk bewijs. Mijn ervaring is ook dat de uitzondering de regel bevestigt. En wees nou eerlijk: zijn we allemaal niet uitzonderingen? Zodoende is elke klacht een puzzel om op te lossen, soms eenvoudig, vaak genoeg complex.

In mijn werk ben ik voortdurend op zoek naar de bron van de klachten om inzicht te krijgen in het proces van bron naar klacht. Bij de behandeling probeer ik de patiënt zoveel mogelijk te betrekken door het geven van informatie, adviezen, oefeningen en opdrachten waar zinvol. Dat past goed bij mijn filosofie om de regie weer terug te geven aan de patiënt: eigen verantwoordelijkheid voor de klacht en zo aan zelfstandigheid winnen. Mijn ervaring is dat dit het beste resultaat oplevert zowel voor korte als voor lange termijn. Naast onderzoeker en behandelaar gedraag ik me dus in beperkte mate als coach. Ik ga ook het gesprek aan als dat nodig is om vorderingen te maken.

Mijn eigen ontwikkelingen

1- Orthomanipulatie

Min of meer bij toeval rolde ik in het vak, toen nog orthomanipulatie geheten. Ik kwam ermee in contact via een fotoclub in Groningen, AFV Daguerre (de één-na-oudste fotoclub in Nederland). Ik zag dat een aantal mensen die behandeld werden voor rugklachten met deze methode als door een wonder beter werden. Daar wilde ik natuurlijk meer van weten en ik liet me opleiden. De orthomanipulatie stelt dat in een gewricht ‘scheefstanden’ ten opzichte van de links-rechts symmetrie kunnen ontstaan door ongelukken, overbelasting of verkeerd gebruik. Deze scheefstanden zijn te corrigeren met de hand of met de hamer-en-drevel techniek. Afwijkingen van bekkengordel en wervelkolom spelen hierbij een belangrijke rol. Het is een afgerond systeem van diagnostiek en behandeling. Er vinden zo goed als geen nieuwe ontwikkelingen meer plaats. Met deze methode bleek na een aantal praktijkjaren niet iedereen behandelbaar te zijn. Als je namelijk alleen scheefstanden kent dan zie je geen andere dingen meer (als je een hamer hebt zie je alleen spijkers). Dus besloot ik een nieuwe stap te zetten.

2- Manuele geneeskunde

Via bestuurswerk kwam ik in contact met manuele geneeskunde. Tevoren werd ik gewaarschuwd dat dit een gevaarlijke methode zou zijn. Dat wakkerde juist mijn belangstelling aan en ik volgde de opleiding. De manuele geneeskunde stelt dat ‘functiestoornissen’ in het gewricht voor bewegingsbeperking en klachten kunnen zorgen. Het is een open systeem, dat wil zeggen: houdt rekening met inzichten en ontwikkelingen in de geneeskunde betreffende het bewegingsapparaat en ‘beweegt’ daarin mee. Er is relatief veel over gepubliceerd en daaruit blijkt het, mits correct toegepast, geen gevaarlijke methode te zijn. Via de manuele geneeskunde kwam ik in contact met diverse andere scholen en systemen voor onderzoek en behandeling van klachten van het bewegingsapparaat.

3- Nog meer opleidingen

- McKenzie methode, later Mechanische Diagnose en Therapie genoemd. In deze methode worden klachten geclassificeerd aan de hand van het beter of slechter worden van de klacht op belastingen en bewegingen. Aan de hand van de classificering kunnen oefeningen aan de patiënt worden meegegeven.

- DAM (Driedimensionale arthrokinematische mobilisaties): een verfijning van de achtergrond en behandeling van de manuele therapie/geneeskunde. Helaas wordt deze opleiding niet meer gegeven.

- Mulligan methode: een interessante visie waarbij behandeling van standafwijkingen en functiestoornissen gecombineerd worden in één systeem van pijnvrij behandelen. Bovendien zeer geschikt om oefeningen op te ontwikkelen.

- Methode naar Marsman gebaseerd op voorkeursbewegen en massamechanica (PMMM – preferential movements and mass mechanics). Deze methode brengt mij verbetering in diagnostiek en behandeling en vooral ook een verklaring voor het ontstaan van normale asymmetrieën in het menselijk lichaam waardoor het aantal behandelingen per patiënt kan afnemen.

- Mindfulness. Zweverig en niet van onze cultuur? Onzin! Het is een letterlijke met-de-voeten-in-de-aarde-methode: kom uit je hoofd en maak weer contact met je lijf. Oefeningen in mindfulness zijn inmiddels een bewezen methode bij depressie- en stressreductie. Oefeningen uit dit systeem gebruik ik om meer lichaamsbewustzijn van houdingen en bewegingen te creëren en afname van (vaak chronische) klachten door het lijden te beperken. Deze oefeningen zijn vaak goed te combineren met oefeningen die ik al eerder gebruikte.

4- Master of Science in de manuele/musculoskeletale geneeskunde aan de Vrije Universiteit Brussel: de ultieme manier om (klachten van) het houding- en bewegingsapparaat te doorgronden op een wetenschappelijke manier vanuit anatomisch perspectief.

Plus (zonder specifieke opleiding):

• Verdieping in houding, houdingopbouw en invloed op klachten.
• Verdieping in sport principes (ook voor mezelf: lopen van marathons).
• Diagnostiek met echografie.

En daarnaast heel veel lezen en bouwen aan de opleiding van artsen die meer van het vak te weten willen komen.

Musculoskeletale geneeskunde

De samenvatting van al deze methodes, zienswijzen en wetenschappelijkheid vormt uiteindelijk de musculoskeletale geneeskunde. Een bijna onuitsprekelijke naam, met een betekenis die lijkt te slaan op spieren (musculus) en skeletstelsel maar daarmee het vak tekort doet. Waarom deze naam? De naam is niet nieuw en al langere tijd in gebruik in de Engelstalige landen. Door het te ‘vertalen’ naar het Nederlands geven we de verwantschap met het internationale veld aan. Musculoskeletale geneeskunde is in principe een brede manier van kijken naar klachten van het houding- en bewegingsapparaat. Het is meer dan de som van de delen van de hiervoor genoemde opleidingen. Een korte toelichting.

Het probleem is dat meer dan 2 miljoen Nederlanders last hebben van rug- of nekklachten. Ook hebben veel mensen klachten aan schouders, heupen of verder aan armen of benen. Wat valt hierbij op?

• Bij het merendeel van deze mensen is geen medische schade te vinden aan het houding- en bewegingsapparaat (oftewel: er zijn aspecifieke klachten).
• Bij een belangrijke groep spelen ook andere dan lichamelijk oorzaken een rol bij het krijgen en in stand houden van de klachten: eisen die de omgeving aan de persoon stellen (privé, werk), eisen die de persoon aan zichzelf stelt (gedrag, sport, karaktereigenschappen), leerprocessen uit het verleden (houding, manier en mate van bewegen).

Mijn conclusie is dat naast het zoeken naar lichamelijk oorzaken van de klacht ook naar het totaalplaatje van de persoon gekeken moet worden om te begrijpen waarom deze persoon (nog steeds) deze klacht heeft. Recent wetenschappelijk onderzoek onderbouwt deze visie. Het geeft bovendien extra middelen voor beleid. Consequentie van deze brede visie is dat behandeling meestal op meer pijlers stoelt: traditionele (ortho)manuele behandeling combineer ik met adviezen, oefeningen, gesprekken. De mix zal per persoon verschillen afhankelijk van de onderliggende problematiek.

Tenslotte hier mijn curriculum vitae (Engels).

Wat doe ik nog meer ...

Naast het werk in de praktijk ben ik betrokken bij het onderwijs in musculoskeletale geneeskunde aan artsen. Ik ontwerp cursusdagen, ben docent en coördineer. Af en toe word ik gevraagd als spreker op een symposium/congres of een praatje voor artsengroepen of andere belangstellenden. 

De laatste jaren ben ik bezig om opnieuw een theorie op te zetten over musculoskeletale geneeskunde. Het doel is om dit in een reeks kleine boekjes uiteen te zetten. Het eerste boekje is te vinden op:

Vrije tijdsbestedingen? In de beperkte vrije tijd sleutel ik aan een aantal 8G Galants (Japanse auto), fotografeer ik en besteed ik aandacht aan de tuin in al zijn facetten, zie bijvoorbeeld https://www.artsenauto.nl/uitlaatklep-arts-over-boomklimmen/. Ik heb nog veel meer activiteiten en belangstellingen, maar op een gegeven moment moet je toch kiezen, al is het maar omdat de toenemende leeftijd beperkingen oplegt ... (komt u dit bekend voor?).